Τα «εκπαιδευτικά κοινά» ή «κοινά της εκπαίδευσης» αναφέρονται σε εκπαιδευτικές κοινότητες όπου οι αποφάσεις για την εκπαιδευτική διαδικασία λαμβάνονται συλλογικά με ισότιμη συμμετοχή σε συνελεύσεις από κοινού από τις τρεις ομάδες των εκπαιδευτικών, των εκπαιδευόμενων και των κηδεμόνων τους (όταν είναι ανήλικοι/ες). Η ίδια η πρακτική της εκπαίδευσης και μόρφωσης γίνεται «κοινό αγαθό» το οποίο συλλογικά διαμορφώνουν και διαχειρίζονται τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας με όρους ισότητας, ελευθερίας, ενεργού και δημιουργικής συμμετοχής.
Στα «εκπαιδευτικά κοινά», εκπαιδευτικοί και μαθητές/ριες επικοινωνούν και συνεργάζονται πέρα από τους συμβατικούς διαχωρισμούς και τις ιεραρχίες μεταξύ δασκάλων και μαθητών, σε μια διαδικασία συλλογικής διερεύνησης και μάθησης που είναι επινοητική, κριτική και διαρκής. Η εκπαιδευτική ζωή στο σύνολό της, από το πρόγραμμα σπουδών και το καθημερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα ως τη συντήρηση του σχολικού χώρου κοκ., γίνεται αντικείμενο συνδιαχείρισης και συνδιαμόρφωσης από όλα τα μέλη της με όρους που τείνουν προς την ίση εξουσία και την ισότιμη συμμετοχή. Στα «εκπαιδευτικά κοινά» οι δάσκαλοι/ες γίνονται «συνοδοιπόροι» που διευκολύνουν και υποστηρίζουν, αντί να καθοδηγούν με εντολές, την εκπαιδευτική διαδικασία, στην οποία οι μαθητές/ριες αυτενεργούν σε μεγάλο βαθμό,
δημιουργούν ατομικά αλλά και συνεργάζονται μεταξύ τους.
Bourassa, G. N. (2017) ‘Towards an elaboration of the pedagogical common, στον τόμο των Means, A., Ford, D. R., Slater, G. (επιμ.) (2017) Educational commons in theory and practice, Νέα Υόρκη: Palgrave Macmillan.
Kioupkiolis, A., Pechtelidis, Y. (2017) ‘Youth Heteropolitics in Crisis-ridden Greece,’ στον τόμο των Pickard, S., Bessant, J. (επιμ.) (2017) Young People and New Forms Politics in Times of Crises: Re-Generating Politics. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Pechtelidis, Y. (2018) ‘Heteropolitical Pedagogies, Citizenship and Childhood. Commoning Education in Contemporary Greece,’ στον τόμο των Baraldi, C., Cockburn, T. (επιμ.) (2018) Theorising Childhood: Citizenship, Rights, and Participation, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Pechtelidis, Y., Kioupkiolis, A. (2020) ‘Education as Commons, Children as Commoners: The Case Study of the Little Tree Community,’ Democracy and Education, 28(1): 5.
Βλ. αναλυτικά SMOOTH, Deliverable D1.1., Review of conceptual and theoretical literature, σσ. 90-113.